| กระพัด | น. เชือกหรือลวดหนังตีเป็นเกลียวหุ้มผ้าแดง ปรกติคล้องผูกอยู่รอบคอช้าง เมื่อตั้งสัปคับหรือกูบอย่างใดอย่างหนึ่ง ใช้ปลายทั้ง ๒ ข้างผูกสัปคับหรือกูบเพื่อรั้งมิให้เลื่อนไปทางท้ายช้างขณะเดินขึ้นที่ชัน, เขียนเป็น กระพัตร ก็มี เช่น และกระพัตรรัตคนควร (ดุษฎีสังเวย). |
| กระพัด | ก. ผูก, คาด, ล้อม, เช่น เหตุกระพัดรัดตาด้วยไฟราค (ม. ร่ายยาว ชูชก). |
| กระพัดแม่ม่าย | ดู กระดูกกบ. |
| กระดูกกบ | น. ชื่อไม้พุ่มรอเลื้อยชนิด Hymenopyramis brachiata Wall. ex Schauer ในวงศ์ Labiatae กิ่งอ่อนสี่เหลี่ยม ใบออกตรงข้ามกัน ดอกเล็กสีขาวออกเป็นช่อตรงปลายกิ่ง ผลกลมมีกระเปาะหุ้ม, กระพัดแม่ม่าย ก็เรียก. |
| กระพัตร | (-พัด) น. กระพัด. |
| ดำพอง, ดำโพง | น. กะพอง, ส่วนที่นูนเป็น ๒ แง่อยู่เหนือหน้าผากช้าง เช่น พลอยผูกกระพัดรัดดำโพง (ม. คำหลวง มหาราช). |
| ประพัด | น. กระพัด, สายรัดกูบบนหลังช้าง. |
| สะพัด ๒ | ก. ผูก, คาด, ล้อม, เช่น ครั้นราตรีดึกสงัด เขาก็สะพัดสามรอบ (ลอ), กระพัด ก็ว่า. |