กล้วยไม้ | น. ชื่อพรรณไม้หลายชนิดหลายสกุลในวงศ์ Orchidaceae ลักษณะต้น ใบ และช่อดอกต่าง ๆ กัน บางชนิดเกาะตามต้นไม้และหิน บางชนิดขึ้นอยู่บนพื้นดิน บางชนิดมีดอกงาม บางชนิดมีกลิ่นหอม, พายัพเรียก เอื้อง. |
กล้วยไม้ | ต้นจุกโรหินี. (ดู จุกโรหินี). |
รังกล้วยไม้ | น. ที่เพาะเลี้ยงกล้วยไม้จำนวนมาก. |
กระเจี้ยง | น. ชื่อกล้วยไม้อิงอาศัยชนิด Epigeneium amplum (Lindl.) Summerh. ในวงศ์ Orchidaceae ดอกใหญ่ ทั้งกลีบนอกและกลีบในสีเหลืองประแดง, เอื้องศรีเที่ยง ก็เรียก. |
กระเป๋า ๑ | กลีบดอกกล้วยไม้คล้ายรูปกรวยหรือหลอดที่อยู่ตรงกลางเป็นที่อยู่ของเกสร, ปาก ก็เรียก |
กะเรกะร่อน | น. ชื่อกล้วยไม้หลายชนิดในสกุล Cymbidium วงศ์ Orchidaceae อิงอาศัยตามต้นไม้ ใบเขียวหนา ยาว ๒๐-๖๐ เซนติเมตร เช่น กะเรกะร่อนด้ามข้าว ( C. bicolor Lindl.) ดอกสีขาว กะเรกะร่อนปากเป็ด ( C. finlaysonianum Lindl.) ดอกสีเหลือง ปากสีแดงคลํ้า. |
เขาแกะ | น. ชื่อกล้วยไม้ชนิด Rhynchostylis coelestis Rchb. f. ในวงศ์ Orchidaceae ใบโค้ง ๆ คล้ายเขาแกะ ดอกสีฟ้าอมม่วง. |
คลั่ง ๑ | โดยปริยายหมายความว่า หลงใหลในบุคคลหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เช่น คลั่งดารา, หมกมุ่นอยู่กับงานหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เช่น คลั่งอำนาจ คลั่งเล่นกล้วยไม้, คลั่งไคล้ ก็ว่า. |
ควีนสิริกิติ์ | (คฺวีนสิหฺริกิด) น. ชื่อกล้วยไม้พันธุ์ Cattleya‘Queen Sirikit’ ในวงศ์ Orchidaceae เป็นลูกผสม ดอกใหญ่ สีขาว ปากเหลือง สวยงามมากและมีกลิ่นหอม. |
คัทลียา | น. ชื่อกล้วยไม้หลายชนิดในสกุล Cattleya วงศ์ Orchidaceae ดอกงดงามมาก จนได้ชื่อว่าเป็น “ราชินีแห่งกล้วยไม้”. |
จุกโรหินี | (จุกกะ-) น. ชื่อไม้อิงอาศัย ๒ ชนิด ๒ สกุลในวงศ์ Asclepiadaceae เกาะเลื้อยบนต้นไม้ มีนํ้ายางขาว ชนิด Dischidia major (Vahl) Merr. ใบเป็นรูปถุง กลวงใน ออกเป็นกระจุก รากใช้ทำยาได้, พุงปลา หรือ พุงปลาช่อน ก็เรียก, พายัพเรียก กล้วยไม้, อีกชนิดหนึ่งคือ Streptocaulon kleinii Wight et Arn.ใบไม่เป็นถุง เป็นไม้เลื้อย, ขี้เดือน ก็เรียก. |
ช้าง ๒ | น. ชื่อกล้วยไม้ชนิด Rhynchostylis gigantea (Lindl.) Ridl. ในวงศ์ Orchidaceae กลีบดอกสีขาว มีประสีม่วงหรือแดง กลิ่นหอม พันธุ์ที่กลีบดอกชั้นในมีประที่โคน เรียก ช้างดำ, พันธุ์ที่มีประทั่วทุกกลีบดอก เรียก ช้างกระหรือช้างค่อม พันธุ์ที่กลีบดอกสีขาวสะอาด เรียก ช้างเผือก, พันธุ์ที่กลีบดอกสีแดง เรียก ช้างแดง. |
ช้างน้าว | น. ชื่อกล้วยไม้ชนิด Dendrobium pulchellum Roxb. ex Lindl. ในวงศ์ Orchidaceae ดอกใหญ่ สีนํ้าตาลอมชมพูหรือนวล มีแต้มสีเลือดหมูที่กลีบกระเป๋า ๒ แต้ม. |
เซียน | โดยปริยายหมายความว่า ผู้ที่เก่งหรือชำนาญในทางใดทางหนึ่งเป็นพิเศษ เช่น เซียนการพนัน เซียนกล้วยไม้. |
แซะ ๒ | น. ชื่อกล้วยไม้ชนิด Dendrobium scabrilingue Lindl. ในวงศ์ Orchidaceae กลีบดอกสีขาว กลีบกระเป๋าสีเขียวอ่อนถึงเหลือง กลิ่นหอม. |
ตะเกียง ๒ | น. หน่อสับปะรดที่แตกออกจากโคนขั้วของผล, หน่อกล้วยไม้ประเภทหวายที่แตกออกจากข้อ. |
ปาก | กลีบดอกกล้วยไม้คล้ายรูปกรวยหรือหลอดที่อยู่ตรงกลางเป็นที่อยู่ของเกสร, กระเป๋า ก็เรียก |
พญาฉัททันต์ | น. ชื่อกล้วยไม้อิงอาศัยชนิด Vandopsis gigantea (Lindl.) Pfitzer ในวงศ์ Orchidaceae ดอกสีเหลืองประนํ้าตาล. |
พญาไร้ใบ | ชื่อกล้วยไม้หลายชนิดในสกุล Chiloschista วงศ์ Orchidaceae. |
เพชรหึง ๒ | (เพ็ดชะ-) น. ชื่อกล้วยไม้ชนิด Grammatophyllum speciosumBlume ในวงศ์ Orchidaceae ขึ้นเป็นกอบนคบไม้ ดอกใหญ่ สีเหลืองประม่วงแดงเข้ม, ว่านเพชรหึง ก็เรียก. |
เพลี้ย ๑ | น. ชื่อแมลงขนาดเล็กหลายชนิดหลายวงศ์ หลายอันดับ มีปากชนิดเจาะดูด หรือชนิดเขี่ยดูด ทำลายพืชต่าง ๆ ส่วนใหญ่ไม่มีปีก พวกที่อยู่ในวงศ์ Cicadellidae มีรูปร่างคล้ายจักจั่น เรียก เพลี้ยจักจั่น เช่น ชนิด Nephotetix virescens (Distant) ทำลายข้าว, พวกที่อยู่ในวงศ์ Aphididae มีลำตัวบอบบางและอ่อนนิ่ม เรียก เพลี้ยอ่อน เช่น ชนิด Rhopalosiphum maidis (Fitch) ทำลายข้าวโพด, พวกที่อยู่ในวงศ์ Thripidae ทำลายพืชทำให้มีลักษณะเหมือนไฟไหม้ เรียก เพลี้ยไฟ, เช่น ชนิด Thrips palmiKarny ทำลายฝ้ายและดอกกล้วยไม้, พวกที่อยู่ในวงศ์ Pseudococcidae ที่สามารถผลิตสารสีขาวคล้ายแป้งออกมาหุ้มลำตัว เรียก เพลี้ยแป้ง เช่น ชนิด Planococcus minor (Maskell) ทำลายผลทุเรียน และพวกที่อยู่ในวงศ์ Diaspididae ที่ผลิตสารสีนํ้าตาลออกมาหุ้มลำตัวคล้ายฝาหอย เรียก เพลี้ยหอย เช่น ชนิด Aonidiella aurantii (Maskell) ทำลายผลส้ม. |
ฟ้ามุ่ย | น. ชื่อกล้วยไม้ชนิด Vanda coerulea Griff. ในวงศ์ Orchidaceae ดอกสีฟ้าอมม่วง กลิ่นหอมอ่อน, เอื้องฟ้ามุ่ย ก็เรียก. |
มอนไข่ | น. ชื่อกล้วยไม้ชนิด Dendrobium thyrsiflorumRchb.f. ex Andre ในวงศ์ Orchidaceae ดอกขาว ปากเหลือง, เอื้องมอนไข่ใบมน ก็เรียก. |
แยก | ก. ทำให้สิ่งที่รวมกันอยู่หรือประกอบกันอยู่ออกจากกัน เช่น แยกกลุ่มประชุม แยกกล้วยไม้ แยกธาตุ, ทำให้อยู่เป็นพวก ๆ เช่น แยกนักเรียนชายออกจากนักเรียนหญิง, ทำให้ห่างจากกัน เช่น กรรมการแยกนักมวย ๒ ฝ่ายออกจากกัน, กิริยาของสิ่งที่รวมกันอยู่หรือประกอบกันอยู่แตกออกจากกัน เช่น แผ่นดินแยก, แตกหรือทำให้แตกออกเป็นทาง เช่น แม่นํ้าแยก ทางแยก, ไม่ไปด้วยกัน เช่น แยกกันตรงนี้, ไม่อยู่ร่วมกัน เช่น แยกกันอยู่ แยกกันไป. |
ระแนง | น. ไม้สี่เหลี่ยมขนาดยาว หน้า ๑' x ๑' ใช้ตีทับบนกลอนหรือจันทันสำหรับมุงกระเบื้อง หรือตีทับคร่าวเพื่อทำรั้ว หรือทำแผงพรางแดดสำหรับเรือนกล้วยไม้. |
รากอากาศ | น. รากที่แตกออกจากต้นหรือกิ่งเหนือดิน เช่น กล้วยไม้. |
ลิ้นกระบือ ๓ | น. ชื่อกล้วยไม้ ๒ ชนิดในวงศ์ Orchidaceae คือ ชนิด Phalaenopsis violacea Teijsm. et Binnend. ดอกเล็ก สีม่วง และชนิด Hygrochilus parishii (Veitch et Rchb.f.) Pfitz. ดอกโต สีเหลืองประม่วงแดงหรือสีม่วงแดง, เอื้องนางรุ้ง ก็เรียก. |
ลูกผสม | น. ต้นไม้หรือสัตว์ที่เกิดจากการผสมพันธุ์ต่างชนิดกัน เช่น กล้วยไม้ลูกผสม สุนัขลูกผสม, ลูกประสม ก็ว่า. |
เล่น | สาละวนหรือหมกมุ่นอยู่กับสิ่งใด ๆ ด้วยความเพลิดเพลินเป็นต้น เช่น เล่นกล้วยไม้ |
เลี้ยง | ก. ดูแล, เอาใจใส่, บำรุง, เช่น เลี้ยงกล้วยไม้, ปรนปรือด้วยอาหารการกินเป็นต้น เช่น เลี้ยงสัตว์ เลี้ยงลูก, เลี้ยงดู ก็ว่า |
แลก | ก. เอาสิ่งหนึ่งให้ไปเพื่อได้สิ่งหนึ่งที่ต้องการมา เช่น แลกเชลย แลกกล้วยไม้ นักกีฬาแลกธงกัน, ซื้อของด้วยของ เช่น เอาน้ำมันแลกข้าว. |
แวนดา | น. ชื่อกล้วยไม้ในสกุล Vanda วงศ์ Orchidaceae เช่น เอื้องสามปอย (V. denisoniana Benson et Rchb.f.). |
สร้อยระย้า ๒ | น. ชื่อกล้วยไม้อิงอาศัยหลายชนิดในสกุล Otochilus วงศ์ Orchidaceae ดอกเล็ก สีขาว ออกเป็นช่อห้อยลง กลิ่นหอม. |
หนวดพราหมณ์ ๑ | ชื่อกล้วยไม้ชนิด Seidenfadenia mitrata (Rchb. f.) Garay ในวงศ์ Orchidaceae ดอกสีม่วงแดง กลิ่นหอม, เอื้องหนวดพราหมณ์ ก็เรียก. |
หวาย | ชื่อกล้วยไม้หลายชนิดในสกุล Dendrobium วงศ์ Orchidaceae เช่น หวายตะมอย. |
หวายตะมอย | น. ชื่อกล้วยไม้ชนิด Dendrobium crumenatum Sw. ในวงศ์ Orchidaceae ดอกสีขาว หอม ใช้ทำยาได้. |
หูเสือ | ชื่อกล้วยไม้ดินชนิด Anoectochilus regalis Blume ในวงศ์ Orchidaceae ใบลาย ดอกสีขาว. |
อัฏฐบาน | (-บาน) น. น้ำที่คั้นจากผลไม้ มี ๘ อย่าง คือ น้ำมะม่วง น้ำชมพู่หรือน้ำหว้า น้ำกล้วยมีเม็ด น้ำกล้วยไม่มีเม็ด น้ำมะซาง น้ำลูกจันทน์หรือน้ำองุ่น น้ำเหง้าอุบล น้ำมะปรางหรือน้ำลิ้นจี่, เขียนว่า อัฐบาน ก็มี. |
อัฐบาน | น. นํ้าที่คั้นจากผลไม้ มี ๘ อย่าง คือ นํ้ามะม่วง นํ้าชมพู่หรือนํ้าหว้า นํ้ากล้วยมีเม็ด นํ้ากล้วยไม่มีเม็ด นํ้ามะซาง นํ้าลูกจันทน์หรือน้ำองุ่น นํ้าเหง้าอุบล นํ้ามะปรางหรือน้ำลิ้นจี่, เขียนว่า อัฏฐบาน ก็มี. |
เอื้อง ๑ | น. ต้นกล้วยไม้. (ดู กล้วยไม้ ๑) |
เอื้องครั่ง, เอื้องน้ำครั่ง | น. ชื่อกล้วยไม้ชนิด Dendrobium parishii Rchb.f. ในวงศ์ Orchidaceae ดอกสีม่วงแดง. |